Ljudi koji daju svoje glasove ne odlučuju o ishodu izbora. O izborima odlučuju oni koji broje glasove.
NEKI CINIK
Na našim prostorima se konstantno održavaju neki izbori.
Iako mediji posvećuju puno pažnje kandidatima, nedovoljno se priča o samom izbornom sistemu.
U svijetu se najčešće koriste dva modela odabira kandidata: proporcionalni i većinski.
U bivšim jugoslavenskim republikama proporcionalni sistem se najčešće koristi za izbor članova parlamenta, a većinski za izbor predsjednika ili gradonačelnika.
Međutim, sve je više zagovornika da se i zakonodavci biraju većinskom metodom, kao što je slučaj u Americi i V. Britaniji.
To bi značilo da bi svako mjesto u parlamentu bila posebna izborna jedinica.
Ako bi se to primijenilo u Srbiji sa 7 miliona stanovnika (i, nevjerovatno ali istinito, isto toliko registrovanih glasača), jedna izborna jedinica bi obuhvatila oko 28.000 ljudi.
Svaka stranka bi mogla predložiti po samo jednog kandidata za tu izbornu jedinicu, a pobijedio bi onaj sa relativnom većinom.
U takvoj situaciji, lična reputacija kandidata bi bila presudna, što bi i stranke natjeralo da se više potrude i privuku kvalitetnije ljude u politiku.
Ovako izabrani političari bi prvenstveno odgovarali svojim biračima, a tek onda stranci, što bi u teoriji dovelo do toga da ponekad glasaju po svom nahođenju, a ne po stranačkoj direktivi.
Naravno, većinski sistem bi imao i svoje probleme: puno glasova bi propalo, a male stranke bi vjerovatno nestale.
Međutim, profesor na beogradskom Fakultetu političkih nauka Dušan Vučićević je osmislio međurješenje koje bi iskoristilo najbolje elemente većinskog i proporcionalnog sistema.
Ako želite saznati više o tome, te zašto bi prepisivanje njemačkog izbornog modela bila greška, poslušajte njegov intervju u podcastu Talasna dužina.